ქუთაისიპოსტი

"ქუთაისიპოსტი" რუბრიკის "სოფლის ცხოვრების ევროპული პერსპექტივა" ფარგლებში მორიგ ვიდეორეპორტაჟს გთავაზობთ.

აღნიშნული რუბრიკა გულისხმობს, აჩვენოს ევროპული ღირებულებები სოფლის ცხოვრებაში, მულტიმედია ფორმატით.

მეორე სოფელი, რომელსაც რუბრიკის ფარგლებში გაგაცნობთ ზედა მესხეთი გახლავთ.

იმერეთში, ქვიტირის თემში შემავალ სოფელ ზედა მესხეთს "ცივილიზაციას მოწყვეტილს" უწოდებენ.  

ეს მეტსახელი სოფელს თავად ადგილობრივებმა მოარგეს, რადგან აქ მცხოვრები 350 ოჯახი ამ დრომდე გზისა და გაზის გარეშე ცხოვრობს.

საყოფაცხოვრებო სიკეთეებზე ჩამორჩენის მიუხედავად, გლეხები ახერხებენ საინფორმაციო საშუალებებს თვალყური ადევნონ და იციან, რომ მთავრობის მხარდაჭერა სოფლის განვითარების ერთადერთი გზაა.

მესხეთლები თვლიან, რომ თავიანთი მხარის ნათელი მომავალი სასათბურე მეურნეობის გაძლიერებაზე და სოფლის ინფრასტრუქტურულ მოწყობაზე გადის.


მაშინ, როდესაც 21 საუკუნეში მსოფლიო თანამედროვე ტექნოლოგიების განვითარების მწვერვალზეა,  ბუნებრივი აირის არარსებობის გამო, ზედა მესხეთში გათბობის ერთადერთ საშუალებას კვლავ შეშა წარმოადგენს.

ზედა მესხეთლები "ქუთაისიპოსტთან" სოფლად ცხოვრების სირთულეებზეც ყვებიან და ბუნებრივი აირის დროულ მიწოდებას ითხოვენ.




იმერეთში ორ მესხეთს გამოყოფენ: ზედა და ქვედა მესხეთს. სოფელი ქუთაისიდან 3 კილომეტრში მდებარეობს.

ქალაქიდან მისასვლელი გზატკეცილის შემდგომ, გზა იყოფა. აქედან ორღობეებსა და ქვაღორღიან ბილიკებს ზედა მესხეთში მივყავართ, ხოლო მოასფალტებულ გზას - ქვედა მესხეთში.

სოფლის შიდა გზა ამორტიზებულია და ტეროტორიაზე დასადგურებულ სიჩუმეს იშვიათად არღვევს ავტომობილის ხმაური.

როგორც ადგილობრივები ამბობენ, მწყობრიდან გამოსულმა გზამ არაერთი ავტომობილის საბურავი "შეიწირა" და მოსახლეობა მანქანით სიარულს ამიტომაც ერიდება.

"ზემო მესხეთისკენ გზად მომავალს, არც ხმაური, არც მტვერი და გამონაბოლქვი შეგაწუხებს. დიდი–დიდი რომელიმე ეზოში უგაზობის გამო დანთებულმა კვამლმა აგიცრემლოს თვალები," - ხუმრობენ ზედა მესხეთში მცხოვრებლები.

ადგილობრივები გზის მოწესრიგების აუცილებლობაზე საუბრობენ და აცხადებენ, რომ ზედა მეხეთის სოფლის რწმუნებულმა მაგალითი ქვედა მესხეთის რწმუნებულიდან უნდა აიღოს და სოფელს რიგიანად მიხედოს.





გლეხების თქმით, ზედა და ქვედა მესხეთი, სახელებით დაყოფის გარდა, ინფრასტრუქტურულადაც განსხვავებულია.

"იმ მესხეთში ქუჩის განათებაცაა და გაპრიალებული გზებიც, ჩვენს მესხეთში ჯერ შუა საუკუნეებია. რატომ? ისინი თავადები არიან და ჩვენ გლეხები? საქმე იმაშია, რომ იმ სოფელს უვლის მისი რწმუნებული," - განმარტავენ ზედა მესხეთლები.

სოფელში მოუწესრიგებელ გზასთან ერთად,  ქუჩები სახელების, ხოლო სახლები ნომრების გარეშეა დარჩენილი. 




"კონკრეტული მისამართები არ გვაქვს. სტუმარი ერთხელ მაინც თუ არ არის ნამყოფი, უნდა დავხვდეთ, რომ მოგვაგნოს," - ამბობენ ადგილობრივები.

ზოგიერთი საცხოვრებლის ჭიშკარი ახალი და პომპეზურია, ზოგიც სიძველისგან დაჟანგული.  თუმცა, არაერთ ღობეზე გაკრული აბრა გვამცნობს, რომ მეპატრონეს მისი გაყიდვა სურს.



ადგილობრივების თქმით, ახალგაზრდა თაობას საცხოვრებლად ინფრასტრუქტურულად უფრო განვითარებული გარემო ხიბლავს.

"მეტი თვალსაწიერი სჭირდებათ, ჰოდა იქაჩებიან და იქაჩებიან ქალაქისაკენ. მართალია, ეს ბავშვები, როცა სოფელი ვერ ვითარდება, რატომ უნდა ჰქონდეთ აქ დარჩენის სურვილი, " - ამბობენ ზედა მესხეთში მცხოვრები უხუცესები.

სოფელში ბოლოს ჩატარებული აღწერაც პოპულაციის შემცირებაზე მიუთითებს.

საყოველთაო აღწერის ფარგლებში ჩატარებული მონაცემების მიხედვით, მესხეთი ბოლო 12 წლის მანძილზე 119 ადამიანმა დატოვა. 



სოფლის დაცარიელებისგან გადარჩენის გზად ადგილობრივებს სასათბურე მეორნეობის განვითარება მიაჩნიათ.


ზედა მესხეთლების ერთადერთი შემოსავალი მემწვანილეობაა, ამიტომ სოფელში ცელოფნებით შეფუთულ სათბურებს შეხვდებით.

მიუხედავად იმისა, რომ გლეხებისთვის თავის რჩენა სწორედ სასათბურე მეურნეობაზე გადის, ადგილობრივების დიდ ნაწილს ამ ბიზნესის წამოწყება ფინანსური პრობლემების გამო უჭირთ.

ზედა მესხეთში მცხოვრები ზაზა ჭეიშვილის ოცნებაა, იმდენად გამართული სათბური ჰქონდეს, რომელშიც მოყვანილი პროდუქტი ადგილობრივ და რუსულ ბაზარს გასცდება.

დღესდღეობით ზაზა ჭეიშვილის მესხეთური მწვანილი მხოლოდ ქუთაისის ბაზარზე, ან რუსეთში იყიდება. ამბობს,  რომ ყველაზე მომგებიანი ცერეცოა, რადგან მისი ფასი სეზონზე 5-7 ლარს შეადგენს.

"ჩემს ეზოში ვიწევ და მერე ვყიდი. ახლა სათბური მინდა გავაკეთო, რომ უფრო მეტი რაოდენობის მოსავალი და მოგება მოვიდეს, " -  გვიყვება ის.

ისეთი სათბურის მოსაწყობად, რომლითაც ქართულ და რუსულ ბაზარს უკეთესად აითვისებს, მისი დაანგარიშებით 6 ათასი ლარი დასჭირდება, სწორედ ამიტომ ბანკიდან სესხის გამოტანას გეგმავს.

მისივე თქმით, მესხეთში მოყვანილი მწვანილის საუკეთესო გზა ევროპა იქნებოდა, თუმცა, ამისთვის მეტი ფინანსების დახარჯვა დასჭირდება, რაც მისი ეკონომიკური პირობების ფონზე განუხორციელებელ ოცნებად რჩდება.

"პროცენტი ისეთი მაღალია, დიდი თანხის ვალად დადებას ვერავინ ბედავს. ევროპულ ბაზარზე გასატანი მწვანილი რომ მოვიყვანოთ, ასეთი სათბურის მოწყობისთვის მინიმუმ 15 ათასი ლარი იქნება საჭირო. მწვანილს მაღალი ხარისხი უნდა ქონდეს, კარგ პირობებში უნდა უვლიდე, რაც დიდ თანხებზე მიდის" - ამბობს ჭეიშვილი.

იმისთვის, რომ მესხეთური მწვანილი ევროპული ბაზრისთვის მოემზადოს, გლეხების აზრით, ასეთი ბიზნესის წამოწყებაში მათ მთავრობა უნდა დაეხმაროს.

"თუ მთავრობა მოილაპარაკებს ბანკებთან, რომ მათ ასეთი ბიზნესისთვის სოფლად მყოფ გლეხებზე დაბალპროცენტიანი სესხები გასცენ, სოფელი აყვავდება," - ამბობენ მესხეთში მცხოვრებლები.

მესხეთლებისთვის ევროპასთან საქართველოს ასოცირების ხელშეკრულება ნაცნობი თემაა, და "ქუთაისიპოსტთან" ხელშეკრულების შინაარსზე საუბრობენ.

"მთავრობა გლეხებს უნდა დაეხმაროს, მერე ევროპამ რომ მოგვიწონოს," - ამბობს მესხეთში მცხოვრები ლიანა შალამბერიძე.

"ბევრი საქმე უნდა გააკეთოს ქვეყანამ, რომ ევროპას დავემსგავსოთ. მესხეთი ევროპას კი არა არაფერს აღარ გავს. თუ ყურადღებას მოგვაქცევენ, ხელი ხელს დაბანს და ერთად ავაშენებთ ქვეყანას. ისე კი არა ხელისუფლებას დავიწყებული რომ ვყავართ, ერთად უნდა ვიყოთ ," -აცხადებს მესხეთის მკვიდრი ნაზიკო კუხიანიძე.

ხელისუფლებისგან დავიწყებული მესხეთლები, სოფლის განვითარების იმედს მაინც იტოვებენ და აცხადებენ, რომ მათი არჩეული გზა ევროპასთან მიდის.

სოფელში მცხოვრებლებისთვის ევროპული არჩევანის ნათელი მაგალითი, ქვიტირის თემში მცხოვრები აბშილავების ოჯახია.

ამ ოჯახს მწვანილის მარტივი ტიპის სასათბურე წარმოება აშშ საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს მიერ დაფინანსებული საგრანტო პროექტის USAID-NEO ფარგლებში დაუფინანსდა.

პროექტის მიზანი ახალი ეკონომიკური შესაძლებლობების ინიციატივის ხელშეწყობა და სოფლის მეურნეობის განვითარებაა.
სასათბურე მეურნეობის 25 კვ მეტრიან ნაკვეთზე სეზონის მიზედვით მწვანილი და ბოსტნეული მოჰყავთ.

"ხარჯების ნახევარი პროექტის მიხედვით დაგვიფინანსეს და ნახევარი ჩვენ დავხარჯეთ," - ამბობს ლია აბშილავა. აბშილავები შემოსავალს არ უჩივიან და ამბობენ, რომ თუ ამინდები ხელს უწყობთ სეზონზე საოჯახო ბიზნესიდან მოგება საშუალოდ 3000 ლარამდე რჩებათ.