იმერეთის ერთ სოფელში, საუკუნის წინ, ერთი ალქიმიკოსი ცხოვრობდა. მან იფიქრა, იფიქრა და ბოლოს ფრანგული ტრადიციის „ღალატი“ გაბედა.
საკუთარი ხელით დაწურული ორნახადი ოქროსფერი სითხე, ძველთაძველი მუხის
კასრის ნაცვლად, ქვევრში ჩაასხა და დაელოდა. სამი წლის თავზე, ბაგრატ
ბაბუამ ექსპერიმენტს „გემო გაუსინჯა“ და მიხვდა, - კონიაკად
წოდებული ბრენდის დამზადების უნიკალურ მეთოდს მიაგნო.
ბაბუის აღმოჩენილი ქვევრის კონიაკის შექმნის ყველა დეტალს
ზედმიწევნით იცავს 79 წლის ომარ ჭანტურიძე. კარგად ახსოვს
მშრომელი, ქვევრებთან მოფუსფუსე ბაგრატი, მიწის სიღრმიდან
ამოტანილ სასმელს მზის სხივებზე რომ უმოწმებდა ფერს.
შვილიშვილს ბაბუის სხვა დარიგებაც ახსოვს. განსხვავებული არომატის მისაღებად, ჭანტურიძე კონიაკს კენკრის სხვადასხვა სახეობას და მცენარეებს ურევენ, თუმცა სასმელის უნიკალურობის მთავარ საიდუმლოდ, ქვევრში დაძველება მიაჩნიათ.
ჭანტურიძეების ქვევრის კონიაკის საუკუნოვანმა რეცეპტმა
სოფელი გოგნი ტურისტული მიზიდულობის ცენტრადაც აქცია.
ყველაფერი სამი წლის წინ, ტურისტული ჯგუფის სტუმრობით
დაიწყო.
,,სხვადასხვა ქვეყნიდან ჩამოსული ახალგაზრდა ტურისტები გვეწვივნენ და დარჩენა გვთხოვეს. ჩვენც კარგი იმერული სუფრა გავუწყეთ, რა თქმა უნდა, დავაგემოვნებინეთ კონიაკიც. ძალიან მოეწონათ. გაოცებული უყურებდნენ ქვევრებს და ათას კითხვას გვისვამდნენ იმის გასარკვევად, რა ტიპის ჭურჭელთან ჰქონდათ საქმე“
ამის შემდეგ კონიაკის, ქვევრებისა და საწნახელის ხიბლით მისული ტურისტებითვის, ჭანტურიძეების ოჯახის დიასახლისს სუფრის გაწყობა კიდევ ბევრჯერ მოუხდა.
შედეგად, თერჯოლაში ჩასულ უცხოელ სტუმრებს, მუნიციპალიტეტის ტურიზმის ცენტრში, დღეს უკვე გოგნის მონახულებას სთავაზობენ. თუ ადრე სოფელში თითქმის არასოდეს მიდიოდა ტურისტი, ახლა, წლის განმავლობაში, მინიმუმ 10-15 ვიზიტორი ჰყავთ.
ტურისტების მიერ მოწონებულმა კონიაკმა არა მხოლოდ გოგნი გააცნო უცხოელებს, ადგილობრივ გლეხებსაც გაუჩინა სეზონური სამუშაო.
სასმელის დასამზადებლად, ყურძნის განსაკუთრებული ჯიშები: ციცკა, ცოლიკაური და ალადასტური უნდა დაკრიფოს. ამიტომ, როცა ნიშნიანიძეები დიდი რაოდენობით კონიაკის დამზადებას გეგმავენ, მეზობლებსაც ასაქმებენ.
,,ძალიან გვიხარია რომ ამ პროცესში ჩვენც ვართ ჩართული. პერიოდულად
საქმე და შემოსავალი გვიჩნდება. ისიც საამაყოა, რომ გოგნში სტუმრები
ჩამოდიან. თუ ასე გაგრძელდება, ალბათ, საოჯახო სასტუმროებიც
გახდება საჭირო და სოფელიც მეტად გამოცოცხლდება“, - იმედოვნებს
გოგნელი თამარა ბებო.
ქვევრში შენახულ კონიაკს სრულყოფისთვის მინიმუმ სამი წელი
სჭირდება. დაძველების მაქსიმალური ვადა პატრონის ნება-სურვილზეა
დამოკიდებული.
„რაც უფრო ძველია, უფრო მწიფე და გემრიელია. დრო კონიაკს სიმწარეს აშორებს, უფრო რბილსა და არომატულს ხდის. თანაც ქვევრი სასმელს სუფთად ინახავს, ერთნაირ, გრილ ტემპერატურაზე. ამას გარდა, დამატებული მცენარეები ქვევრის კონიაკს განსაკუთრებულ გემოსთან ერთად, სამკურნალო თვისებებს სძენს. ასე, ვინც ამ სასმელს იცნობს და ზომიერადაც დალევს, დღეგრძელიც იქნება.“
ომარ ჭანტურიძე წელს ორას ლიტრამდე „დღეგრძელობის
სასმელი“ დაამზადა და ეზოს კუთხეში, სამ იმერულ ქვევრში
გაანაწილა. ამ ადგილს ,,მწვანე ოთახს“ ეძახის,
რადგან იქაურობა მარადმწვანე კორომით არის გარშემორტყმული.
დაბეჭდილ ქვევრებთან, „მწვანე ოთახში“ ქვის საწნახელი
დგას, რომელიც ოჯახის მტკიცებით, ხუთი საუკუნისაა.
იშვიათი საწნახელი ოჯახში დიდ ბაბუას ხარ-ურმით აუტანია. მას
შემდეგ, ღვინოსაც მხოლოდ ამ ისტორიულ ჭურჭელში წურავენ.
,,ღვინის დაწურვაც კონიაკის დამზადების ნაწილია, რადგან მას ორნახადი ღვინით ვაკეთებთ.“
საკონიაკე ყურძენი გოგნში შემოდგომაზე
იკრიფება
უფრო მეტი ტურისტის მოლოდინში, ჭანტურიძეებმა
საოჯახო საქმე ბიზნესად აქციეს. ქვევრის კონიაკის ძველ ტრადიციას
ახალი იარლიყი მოარგეს და ბოთლებში ჩამოასხეს.
ჭანტურიძეების კონიაკმა ქვევრიდან ბოთლში ერთი
წლის წინ გადაინაცვლა
დაბადებიდან დღემდე, სულ ათასამდე ბოთლი
ქვევრის კონიაკი გაიყიდა. უნიკალური სასმელით მოხიბლულ ტურისტებს ის
თავიანთ ქვეყნებში მიაქვთ და იმერელი ალქიმიკოსის საუკუნისწინანდელ
„ექსპერიმენტის გემოს“ სხვებსაც აზიარებენ.
ავტორები: ანა ჯანაშია; ხვიჩა ვაშაყმაძე
მასალის გამოყენების პირობები