ონში ებრაელობა ერთ დროს დაბის მოსახლეობის უმრავლესობას
წარმოადგენდა.
გასული საუკუნის 70-იანი წლებიდან მათ მასიურად დატოვეს რაჭა, მაგრამ
აქ დღესაც დგას სალოცავი, რომელიც ამ ადგილზე ოდესღაც მათი არსებობს
შესახებ გვამცნობს.
ონში სინაგოგის მშენებლობა 5 წელი მიმდინარეობდა და საბოლოო სახე 1895
წელს მიიღო.
საამშენებლო მასალად თეთრი კირქვაა გამოყენებული. შენობა ოთხკუთხედი
ფორმისაა და მის გუმბათს მრავალქიმინაი ვარსკვლავი ამშვენებს. იგი
გამოირჩევა არქიტექტურული ღირებულებით და თბილისისა და ქუთაისის
სინაგოგების შემდეგ სიდიდით მესამეა.
დღეს სინაგოგა დაკეტილია. იმის გამო, რომ ონში 10 ებრაელიც კი აღარ
ცხოვრობს, ლოცვა იქ აღარ მიმდინარეობს. 75 წლის აბრაამ შიმშილაშვილი
ერთადერთია, რომელმაც სინანგოგის მცველის ფუნქცია საკუთარი ნებით
შეითავსა. მართალია, იგი ქართველ მეზობლებთან მეგობრულ ურთიერთობაში
იმყოფება, მაგრამ გული წყდება, რომ ონში ებრაელთა არსებობა წარსულის
საკუთრება ხდება.
"ლოცვა სინაგოგაში მხოლოდ მაშინ მიმდინარეობს, როცა ონს ისრაელიდან
ჩამოსული ტურისტები სტუმრობენ. ეს ძირითადად ზაფხულის პერიოდში ხდება.
რაბინი აქ აღარ არის, ამიტომ ტურისტები დამოუკიდებლად აღალველენ
ლოცვას", - ამბობს აბრაამ შიმშიაშვილი და კმაყოფილებას ვერ ფარავს,
როცა დაბის სტუმრებს სალოცავის შესახებ უყვება.
"ისრაელში წასული ონელი ებრაელების პირველი თაობიდან ცოტა თუ შემორჩა
ვინმე. უმრავლესობამ სახლები გაიყიდა. მართალია, რამდნეიმემ სახლი
შეინარჩუნა, მაგრამ ისინი დაკეტილია და არც არავინ იცის როდის
გამოჩნდებიან პატრონები. ჩემი შვილებიც წავიდნენ , ისინი დღეს
გერმანიაში ცხოვრობენ. მე და ჩემი მეუღლე დავრჩით მხოლოდ აქ", -
ამბობს აბრაამი, რომელსაც ონის გარდა სხვაგან ცხოვრება ვერც კი
წარმოუდგენია.
ავტორი: ხვიჩა ვაშაყმაძე
მასალის გამოყენების პირობები